خرما مضافتی: گنج شیرین ایران و انواع آن
منشأ و ویژگی ها
مثل یک آبنبات کوچک سیاه ٬ توجه ها را به خودش جلب میکند. میوه ی شیرینی که تنها در بم رشد میکند ولی با این حال، طرفداران خود را در سرتاسر جهان دارد. روی نخلهای زیبای این شهر، ابتدا با رنگ قرمزش چشم ها را به سمت خود سوق میدهد و با رشد وگذر زمان، میوه های قهوه ای روشنش روی درختان به چشم میخورد. میتوانید آن را بچینید یا بیشتر صبر کنید، انتخاب با شماست! اگر صبر کنید، مسیر تبدیل شدنش به یک میوه ی سیاه و شیرین تر را مشاهده خواهید کرد و در این مرحله به طور کامل آماده ی چیدن میباشد. خرما ی "مضافتی" یا ”خرما ی بم"، گنجینهایست از ایران که به آن میپردازیم.
همانطور که متوجه شدید، ما این خوراکی شبیه به آبنبات را به عنوان "میوه" و نه میوه خشک تلقی کردیم. به طور معمول، خرماها به عنوان میوههای خشک محسوب میشوند، اما خرما مضافتی دارای 20-25٪ رطوبت است، بنابراین ما آن را میوه به حساب می آوریم و باید در محیطی با دمای -5 تا 5 درجه سانتیگراد نگهداری شود. در غیر این صورت ترش میشود و ویژگیهای خود را از دست میدهد. تفاوت دیگر این نوع خرما با سایر نوعها این است که لایه ی عسل مانند ندارد، بنابراین در مقیاس بینالمللی محبوبتر و دوستداشتنیتر است و همچنین گرد و غبار و میکروب کمتری به خود جذب میکند چرا که چسبناک نیست. و آخرین اما مهمترین نکته این است که پوست آن به سادگی و بدون زحمت کنده میشود.
از آنجا که خرما ی بم به مقدار قابل توجهی در مقیاس بینالمللی تحسین میشود، هنگام برگزاری نمایشگاههای بینالمللی با حضور کشورهای مختلف جهت معرفی محصولات هر یک از آن ها٬ خرما مضافتی همیشه به عنوان نماینده ایران حضور دارد. یکی از مهمترین دورههای سال برای صادرات این محصول، ماه رمضان است که یکی از ماههای مذهبی سال برای مسلمانان میباشد. خوردن خرما در این ماه برای آنها بسیار توصیه میشود زیرا به دلیل روزه گرفتن و کم شدن انژی٬ خرما میتواند منبع مهمی برای تامین انرژی های از دست رفته بدن آنها باشد. هر 100 گرم خرما، 160 کالری انرژی دارد. همچنین منبع غنی و خوبی از آهن، فیبر و پتاسیم است٬ به تسهیل هضم کمک میکند و همچنین برای اعصاب مفید بوده و درمانی قوی برای خستگی و کمخونی است. مزیت اصلی این میوه ارائه انرژی بسیار زیاد به مصرف کننده است. به این معنی که میتوانید با مقدار کمی از خرما٬ مقدار بسیار زیادی انرژی دریافت کنید. با تمام این ویژگیها، بسیار مقرون بهصرفه است.
نکته ی جالب دیگر این است که از هسته ی خرما ٬ پمادی تولید میشود که به آرام کردن التهاب چشم کمک میکند. در موارد عادی و روزمره تر هم میتوان از آن برای رشد مژه ها استفاده کرد. به طور کلی، خرما و محصولاتش٬ تأثیر خوبی بر پوست و مو دارند. فایده ی دیگر آن این است که به دلیل طبیعت گرماش، برای افراد سرد مزاج بسیار مفید است.
منبع اصلی خرما مضافتی شهر بم در استان کرمان است. با تولید 120,000 تن رطب در سال، شهر بم بهترین رطب را در جهان ارائه میدهد. ارتباط بین رطب و شهر بم به گونهای جدا نشدنیست که نام این نوع خرما همیشه همراه نام شهر بم میآید و با نام رطب مضافتی بم برای مردم شناخته شده است. روستاهای جیرفت، انبارآباد، نرماشیر، بروات، ریگان، کهنوج، حاجیآباد و سراوان نیز خرماهای با کیفیتی مانند خرماهای بم را تولید میکنند.
دستور های غذایی با خرما
خرما با مزایای فوقالعاده اش، جایگاه اش را در آشپزخانهها نیز پیدا کرده. تعداد زیادی دستور پخت مدرن و سنتی وجود دارد که مواد اصلی تشکیل دهنده ی آنها خرما است. تعداد زیادی غذا و دسر وجود دارد که شیرینی فوقالعاده ی خرما را دارا هستند، و میتوانید به عنوان یک ماده بسیار سالم در مقایسه با انواع شیرینکنندهها ی غیرطبیعی از آن استفاده کنید و یا میانوعدههای ورزشی مختلفی مثل گرنولا یا پروتئین بار با آن در خانه تهیه کنید. در ادامه، یک دستور پخت مدرن، یک دستور پخت سنتی و یک دستور غذایی با خرما را به شما ارائه خواهیم داد.
شکلات ترافل یکی از شیرینیهای محبوب در سراسر جهان است که میتوانیم شکرهای غیرطبیعی آن را با خرما جایگزین کنیم.
برای این منظور، به یک پیمانه گردوی خرد شده، پسته خرد شده و 0٫5 کیلوگرم خرما نیاز داریم. ابتدا باید پوست خرماها را بکنیم و هستهی آنها را جدا کنیم، سپس آنها را با پسته و گردوی خرد شده به خوبی مخلوط میکنیم تا مثل خمیر شوند. سپس توپ های کوچکی مانند شکلات ترافل میسازیم و آنها را در پودر شکلات و نارگیل یا کنجد میغلتانیم. سپس آنها را در یخچال برای حدود 1 ساعت و تا زمانی که کاملاً سفت و سرد شوند میگذاریم. کل فرآیند حدود 1 ساعت و 20 دقیقه طول میکشد و پس از آن میتوانید از ترافلهای خوش مزه ی خرما لذت ببرید.
دستور غذای دیگری که میتوانیم به شما ارائه دهیم، یک دسر سنتی ایرانی به نام "رنگینک" است که در مناطق جنوبی ایران رایج است. برای تهیه آن، به 2 پیمانه آرد، 200 گرم کره، خرما و گردو ی کامل به تعداد دلخواه، و همچنین مقداری پودر کاکائو ٬ نارگیل و هل نیاز داریم. برای شروع، باید کره را آب کرده و سپس آرد را با آن در حرارت کم٬ تا زمانی که طلایی شود تفت دهیم. سپس اجازه دهیم تا مخلوط کمی خنک شده وسپس به آن کاکائو، نارگیل و هل را اضافه کنیم. در همین حال، خرماها را پوست میکنیم، هستهی آنها را جدا میکنیم و آنها را با گردو پر می کنیم. سپس خرماهای پر شده را بر روی یک بشقاب میگذاریم و مخلوط آرد را بر روی آنها میریزیم، سپس همه را به مدت حدود 2 ساعت در یخچال میگذاریم. هنگام سرو، میتوانید آن را با پودر کاکائو تزیین کنید و از نرمی و خوشمزگی آن لذت ببرید.
حالا، برای دستور پخت آخر، یک غذای شگفتانگیز با خرما به نام "رشته پلو" را برایتان در نظر گرفته ایم. برای این غذا، به 200 گرم رشته پلویی، 3 پیمانه برنج، زعفران دم شده و خرما نیاز داریم. ابتدا برنج را پخته و در حین پخت، رشتههای پلویی را به آن اضافه کرده و اجازه میدهیم تا با هم بپزند. در همین حین، خرماها را پوست میکنیم، هستهی آنها را جدا میکنیم و به مدت 2 دقیقه تفت میدهیم، سپس آنها را لا به لای برنج و به همراه زعفران دم شده اضافه کرده و صبر میکنیم تا همه با هم پخته شوند.
امیدواریم این دستورهای خوشمزه را در لحظات خوش تان آماده کنید و لذت ببرید!
انواع دیگر خرما
همانطور که دیدید، خرما میوه ایست که همیشه میتوان دلیل خوبی برای خرید آن یافت! میتوان آن را در شرایط غمانگیز یا شاد، در جشن یا تجمع خانوادگی، قبل یا بعد از فعالیتهای ورزشی مصرف کرد، و وقتی به دنبال یک میانوعده میگردید٬ سالم ترین انتخاب برایتان میباشد. شما میتوانید آن را تقریباً همهجا پیدا کنید: در سوپرمارکتها، در مغازههای میوهفروشی و یا حتی فروشگاههای تخصصی که در آنها فقط خرما به فروش میرسد. علاوه بر خرمای مضافتی، ایران دارای انواع دیگری از خرماها نیز میباشد. تقریباً 20 الی 30 نوع دیگر از خرما وجود دارد که از محبوبترین انواع هستند و میزان کشت بالا و همچنین صادرات قابل توجهی دارند. در ادامه٬ تعدادی از این انواع را ذکر میکنیم:
پیارم، شهانی، گنتار، خضری، ربی، زاهدی، مرداسانگ، کبکاب، خرمای شکری، خرمای آلویی، المهتری، مجول، خضراوانی و برهی. از میان اینها، مجول و پیاروم پرارزشترین و گرانترین انواع هستند.
در پایان، با خرمای مضافتی، دهانتان را شیرین و ذهنتان را شاد نگه دارید!