غیرمعمول ترین غذاهای ایران: یک کشف غذایی
هرگاه به چارتهای سالانه بهترین غذاها در جهان٬ مثل "100 غذای برتر سال 2023“٬ نگاهی میاندازیم، میبینیم که تعدادی از آن رتبه ها به غذاهای ایرانی اختصاص داده شده اند. این امر نه به عنوان یک لطف یا یک اتفاق٬ بلکه به دلیل طعم فوق العاده ی این غذاهاست. با وجود اینکه همیشه حدوداً 10 غذای ایرانی در این لیست ها حاضر هستند، اما ما باور داریم که همیشه٬ جای بیشتری برای آشپزی ایرانی وجود دارد! به ویژه٬ به این خاطر که تنوع غذاهای ایرانی، هم از نظر کلی و هم از نظر وجود غذا های متفاوت در مناطق مختلف، بیشتر از آنچه که تصور میکنید است. ایرانیها در همه جا هستند و فرهنگ و آشپزی خود را با خود به جاهای مختلف برده اند. بسیاری از غیرایرانیها نیز از غذاهای ایرانی لذت برده و برایشان جذابیت دارند. در عین حال، برخی از غذاهای کمتر شناخته شده و عجیبتر نیز وجود دارند که بخش مهمی از فرهنگ ما هستند. همانند غذاهای معروف تر، آنها فقط یک غذا نیستند و داستانها و تاریخ ایرانی را پشت خود دارند؛ آنها شما را به سفری دلانگیز برده و سپس٬ جزءایی از شما میشوند!
برای شروع٬ بیایید سراغ میوه ای برویم که در اتحادیه اروپا کشت نمیشود، و همچنین یک غذای بسیار جالب وجود دارد که با آن میوه تهیه میشود. آلبالو! در واقع، این میوه بسیار باستانی است و دانه آن برای کشت در امپراتوریهای رومی، یونانی و ایرانی انتخاب شد. شاید به همین دلیل باشد که غذای تهیه شده با آن یک غذای بسیار شیک و لوکس شناخته میشود! درختان این میوه در کوههای قفقاز بین دریای سیاه و دریای خزر کشف شده که از طریق یک ترکیب طبیعی بین گیلاس Prunus avium و گیلاس Prunus fruticosa به وجود آمدهاند. نام این غذا در فارسی "آلبالو پلو“ است. همانطور که از نامش پیداست، شامل آلبالو های پخته شده و هل و خلال پسته در میان برنج است. شما میتوانید آن را ترش سرو کرده و یا با شربت آلبالویی که از جوشاندن آنها در آب به دست آورده اید، غذا را شیرین کنید. برای پروتئین آن، میتوانید از گوشت قلقلی یا سینه مرغ استفاده کنید. این ٬ یک غذای بسیار شیک میباشد و اگر در مراسم مهم خود آن را سرو کنید٬قطعا توجه ها را به سمت خود جلب میکند. اصلیت این غذا نیز به شیراز بازمیگردد.
در ادامه ٬ یک غذای ایرانی دیگر و همچنین کمی عجیبتر را انتخاب کردهایم٬ مرصع پلو! تاریخچه مرصع پلو به دوره صفوی بازمیگردد. در این دوره، آشپزی ایرانی پیشرفت چشم گیری داشت و بسیاری از غذاهایی که امروزه نیز در مراسم ایرانی پخته می شوند٬ به وجود آمدند. از آنجا که تزئین این غذا به اندازه کیفیت مؤلفههای آن مهم است و برنج با انواع مختلفی از مغزها و میوههای رنگارنگ پوشانده شده است، از نظر زیبایی ٬میتوان آن را با یک فرش ایرانی مقایسه کرد! مرصع پلو٬ یکی از غذاهایی است که مردم استانهای قزوین، فارس و خراسان بیشتر از سایر استانهای ایران آن را تهیه کرده و دوست دارند. ما باید مواد تزئینی را (که در واقع مواد اصلی هم هستند)، یکی یکی آماده کنیم و سپس آنها را به صورت خطی روی برنج پخته شده قرار دهیم. به این منظور نیاز به زرشک، کشمش، خلال پسته و بادام، هویج خرد شده، خلال پوست پرتقال (که آن را شیرین کردهایم) و مرغ ریش ریش شده داریم. این غذا بسیار رنگارنگ و دلچسب٬ و همچنین مقاومت در برابر آن بسیار سخت است!
آخرین مورد در لیست ما "باقالا قاتوق" می باشد. باقالا قاتوق اصالتاً از شمال ایران، گیلان، میآید. غذاهای شمالی ایران حاوی مقدار زیادی مواد خوراکی سالم و سبزیجات هستند و در سراسر کشور بسیار محبوب اند. آنها واقعاً متفاوت و لذیذ بوده و همچنین نامهای عجیبی نیز دارند؛ برای مثال "خورشت طلاکوله" ! که با سبزی های معطر ٬ گردو و مرغ تهیه میشود، یا "قلیه ماهی" که باز هم شامل سبزی های معطر، اما با ترکیب متفاوت تر٬ و ماهی به عنوان پروتئین آن میباشد. اکنون بیایید به باقالا قاتوق خودمان برگردیم. همانطور که گفته شد، باقالا قاتق یکی از غذاهای سنتی و محبوب گیلکی در ایران است که در بیشتر مناطق کشور تهیه و مصرف میشود. تاریخ این غذا به دوره قاجار بازمیگردد؛ زمانی ٬ این غذا به عنوان یکی از غذاهای پادشاه استفاده میشد. مواد اصلی این غذا، باقالی، گوشت گوسفندی، پیاز و انواع ادویهجات بود. با گذر زمان، تهیه باقالا قاتوق سادهتر و خانگی تر شد. در مناطق مختلف کشور، تهیه آن به روشهای مختلفی انجام میشود. باقالی یکی از منابع مهم پروتئین گیاهی است، بهطوری که در هر 100 گرم از آن تقریباً 9 گرم پروتئین وجود دارد. پروتئینهای باقالی کامل هستند و شامل تمامی اسیدهای آمینه ضرور میشوند. این اسیدهای آمینه میتوانند به تأمین نیازهای پروتئین بدن کمک کنند. این غذا شامل ویتامینهای گروه ب، کروم، فسفر، پتاسیم، آهن و روی نیز میباشد که در حفظ سلامتی بدن نقش مهمی دارند.
آشپزی ایرانی همیشه و به هر نحو ممکن شما را سوپرایز میکند و با تنوع بیپایانش، حتی اگر از تمامی غذاها صحبت کنیم، هنوز هم نکاتی برای ذکر باقی میگذارد؛ بنابراین، ما به شما قول «قسمت دوم» این مقاله را می دهیم و در آن 3 غذای ایرانی غیرمعمول دیگر را به شما معرفی خواهیم کرد. آشپزی ایرانی سفریست که از مرزها فراتر رفته و همگان را به تجربه تاریخ غنی و طعمهای لذیذش دعوت میکند. این یک شاهکار واقعی است که فرهنگ، سنتها و طبع مردمش را منعکس میکند. بنابراین، چه شما در حال لذت بردن از یک وعده غذایی دلنشین با عزیزان خود در خانه ٬و یا در حال کاوش طعمهای زندهی غذایتان در یک رستوران ایرانی باشید، تجربهای به یادمانماندنی را برایتان رقم خواهد زد. بنابراین، در غرق شدن در دنیای غذاهای ایرانی تردید نکنید و اجازه دهید ذائقهی شما وارد ماجراجویی لذیذی شده و هوس بیشتری را در شما ایجاد کند!